عتبه‌نیوز ـ آزیتا ذکاء؛ دو معاونت تبلیغات اسلامی و اماکن متبرکه و امور زائران آستان قدس رضوی در فصول مختلف سال میزبان زائران از اکثر نقاط کشورمان و جوامع اسلامی هستند که برنامه‌ریزی برای آنها از ماه‌ها قبل در دستور کار آنها قرار دارد.

معاونت تبلیغات اسلامی با برنامه‌های فرهنگی و مذهبی پذیرای زائران آقا علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) است. اداره دارالقرآن حرم مطهر رضوی یکی از اداره‌های این معاونت است که بیشترین مخاطبان مضجع شریف امام مهربانی‌ها را در ماه مبارک رمضان شامل می‌شود.

تقارن بهار قرآن با بهار سال ۱۴۰۳، عتبه‌نیوز را بر آن داشت تا در گزارش پیش‌رو، برنامه‌های مختلف این اداره را در اختیار مخاطبان خود قرار دهد که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

۴۶ ویژه برنامه قرآنی

اداره دارالقرآن یکی از اداره‌های معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی بوده که به فراخور رمضان، ماه بهار قرآن پذیرای بیشترین مخاطبان بارگاه منور علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) است. برای کسب اطلاع از ویژه برنامه‌های این اداره، گفت‌وگویی با محمد مقومی انجام دادیم که او چنین به خبرنگار ما می‌گوید: «اداره دارالقرآن با خدمت ۹۵۰ خادمیار خانم و ۸۰۰ خادمیار آقا به استقبال بهار قران و بهار زندگی رفته و با اجرای ۴۴ ویژه برنامه قرآنی همچون ترتیل‌خوانی‌ها «نوای قدسی»، محفل قرآن «کرسی تلاوت رضوی»، تفسیر حجت‌الاسلام قرائتی «پای منبر قرآن»، محافل اُنس با نهج‌البلاغه و صحیفه‌سجادیه «گلستان کلام »، کرسی‌های تفسیر نیز با دو عنوان «بهار بندگی و دریای معرفت» میزبان زائران نوروزی حضرت رضا(ع) است».

برپایی ۱۲ جلسه ترتیل‌خوانی

ترتیل‌خوانی قرآن در حرم مطهر امام مهربانی‌ها به ۳۴ سال قبل و افتتاح رواق دارالولایه برمی‌گردد. با افزایش صحن‌ها و رواق‌ها به برکت جمهوری اسلامی ایران شاهد مراسم‌های گسترده جزءخوانی و ترتیل‌خوانی قرآن در این مضجع شریف هستیم به طوری‌که در سال جدید با تقارن دو بهار قرآن و زندگی، روزانه ۱۲ مراسم ترتیل‌خوانی در حال برگزاری است.

رئیس اداره دارالقرآن حرم مطهر رضوی در شرح کامل چنین اضافه می‌کند: «۳ مراسم جزءخوانی قرآن ویژه عموم داریم که بعد نماز صبح و ساعت ۱۰ در رواق امام خمینی(ره) برگزار می‌شود و در مراسم ترتیل‌خوانی ساعت ۱۵:۴۵ میزبان عموم زائران و مجاوران در ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد هستیم.

ترتیل‌خوانی بانوان ساعت ۱۰ در رواق حضرت زهرا(س)، ترتیل‌خوانی زائران غیرایرانی ساعت ۱۶:۳۰ در رواق غدیر و ویژه عرب‌زبان ساعت ۱۶ در رواق دارالرحمه برگزار می‌شود.

طبق سنوات گذشته مراسم ترتیل‌خوانی ویژه «طرح اکرام» را نیز در دستور کار خود قرار داده و این مراسم ویژه بانوان و آقایان در رواق‌ حضرت زهرا(س) و قبل حضور روزه‌داران در سفره‌های افطار برگزار می‌شود.

ترتیل‌خوانی ویژه نوجوانان نیز برای دو مخاطب عموم و دختران پیش‌بینی شده که ویژه عموم ۱۶:۱۵ در دارالقرآن‌الکریم و ویژه دختران قبل نماز مغرب در کارگاه‌های آداب زیارت برگزار می‌شود. یک ترتیل ویژه ایام تعطیلات نوروز از دوم تا ۱۳ فروردین‌ماه را داریم که بعد نماز ظهر در رواق حضرت زهرا(س) فقط میزبان دختران زائر و مجاور است. ترتیل سوره یاسین بعد نماز صبح در مسجد گوهرشاد و ترتیل یک صفحه قرآن بعد نماز ظهر در رواق امام خمینی(ره) از دیگر مراسم ترتیل‌خوانی در این مضجع شریف به شمار می‌روند».

پخش زنده ترتیل‌خوانی از رسانه‌های ملی

تلاوت قرآن در ماه رمضان، فرصتی را فراهم آورده تا دوستداران کلام‌وحی از سراسر ایران در حرم مطهر رضوی گردهم بیایند و در گردهمایی وسیع‌تر از طریق شبکه‌های تلویزیونی نیز، در این محفل حضور داشته باشند. آقای مقومی در این‌باره بیان می‌کند: «ترتیل‌خوانی یک جزء قرآن همراه با بیان معارف را با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین راجی بعد نماز صبح در رواق امام خمینی(ره) داریم که این مراسم از شبکه یک روی آنتن می‌رود. ترتیل‌خوانی یک جزء قرآن همراه با بیان معارف را با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین نظافت نیز در ایوان مقصوره در نظر گرفتیم که این مراسم نیز ساعت ۱۵:۴۵ از شبکه افق پخش می‌شود».

برگزاری ۵ محفل و جلسه کلام‌وحی

بارگاه منور رضوی خاستگاه پرورش و رویش قاریان و اساتید قرآنی است. اساتیدی که کلاس درس در حرم دارند و قاریانی که در محافل کلام‌وحی دل‌های زنگار گرفته را با نوای دلنشین قرآن جلا می‌بخشند. رئیس اداره دارالقرآن حرم مطهر رضوی برای اطلاعات بیشتر از این محافل و جلسات چنین می‌گوید: «کرسی تلاوت رضوی را با حضور زائران و مجاوران از ساعت ۲۱ تا ۲۲:۳۰ در ایوان مقصوره داریم. دو محفل ویژه بانوان و نوجوانان داریم که محفل قرآنی خواهران با عنوان «ام‌ابیها» قبل مراسم ترتیل‌خوانی از ساعت ۹ تا ۱۰ در رواق حضرت زهرا(س) برگزار می‌شود و محفل قرآنی نوجوانان با عنوان «بهار قرآن ـ بهار زندگی» نیز بعد مراسم ترتیل‌خوانی در دارالقرآن‌الکریم پیش‌بینی شده است. 

جلسه قرآن استاد سیدمرتضی سادات فاطمی، صدرالحفاظ آستان قدس رضوی از قدیمی‌ترین جلسات قرآن حرم مطهر رضوی به شمار می‌رود که در ماه مبارک رمضان زائر و مجاور آقا می‌توانند برای استفاده از این جلسه، ساعت ۱۶:۳۰ الی ۱۷:۳۰ در شبستان نجف‌آبای مسجد گوهرشاد حضور یابند.

ماه رمضان امسال نیز جلسه قرآن کارکنان طبق سنوات گذشته در حال برگزاری است؛ با این تفاوت که سال‌های قبل در محل نمازخانه سازمان مرکزی آستان قدس بود و امسال به دارالقرآن‌الکریم حرم مطهر انتقال یافته و ساعت ۷ تا ۸ صبح در این مکان برگزار می‌شود».     

برپایی ۱۴ کرسی تفسیر

مقبره شیخ طبرسی در باغ رضوان از خردادماه سال گذشته به دارالتفسیر اختصاص یافته و روزانه حداقل با یک کرسی تفسیر میزبان زائران و مجاوران است و در ماه مبارک این تعداد افزایش یافته که در توضیح بیشتر آقای مقومی چنین می‌گوید: «تقارن نوروز و ماه رمضان با حضور گسترده زائران همراه شده است و از این‌رو، ۱۴ کرسی برای این ایام پیش‌بینی کرده‌ایم که یکی ویژه طلاب بوده و با حضور حجت‌الاسلام محسن قرائتی ساعت ۲۲ در دارالتفسیر برگزار می‌شود. یک تفسیر نیز ویژه نوجوانان داریم که ساعت ۱۶:۳۰ در دارالقرآن‌الکریم میزبان آنها هستیم. ۱۲ کرسی تفسیر دیگر ویژه عموم بوده که در تایم‌های مختلف با حضور ۱۱ استاد فرهیخته تفسیر اعم از استاد ابوالفضل بهرام‌پور، آیات‌عظام تحریری، شب زنده‌دار، صدرحسینی و... در دارالتفسیر، رواق‌های دارالحجه و امام خمینی(ره) همه روزه در حال برگزاری است».

۳ محفل «گلستان کلام»

اداره دارالقرآن تنها رسالت خود را در امر آموزش علوم و تفسیر قرآن انجام نمی‌دهد بلکه اهمیت به کلام اهل‌بیت(ع) را نیز در دستور کار خود دارد و حدیث شریف ثقلین را به زیبایی در کنار هم به تصویر کشیده است؛ شاهد این ادعا سخن رئیس اداره دارالقرآن حرم مطهر رضوی است که ادامه می‌دهد: «در این ماه خیر و برکت برپایی سه محل اُنس با نهج‌البلاغه و صحیفه‌سجادیه را داریم. دو محفل اُنس با نهج‌البلاغه در رواق‌های دارالحجه و دارالعباده برگزار می‌شوند که برای قبل نماز مغرب رواق دارالحجه و برای قبل نماز ظهر و مغرب رواق دارالعباده میزبان زائران و مجاوران علاقمند به سخنان گهربار امیرمومنان(ع) هستند. محفل اُنس با صحیفه‌سجادیه نیز قبل نماز ظهر و مغرب در شبستان گرم مسجد گوهرشاد برگزار می‌شود».

۱۲ کارگاه متنوع قرآنی

توجه به کودکان و هنر را در کنار دیگر خدمات قرآنی این اداره نمی‌توان نادیده گرفت و در مورد آنها از آقای مقومی جویا شدیم که چنین بیان می‌کند: «۱۲ کارگاه‌ قرآنی برای این ایام در نظر گرفتیم که شامل کارگاه‌های «مشاوره قرائت قرآن و تصحیح قرائت نماز ویژه خواهران»، «حفظ قرآن کریم ویژه خواهران»، «آموزش روخوانی قرآن کریم ویژه خواهران»، «تفسیر قرآن کریم ویژه خواهران»، «کارگاه‌های مشاوره قرائت و تصحیح قرائت قرآن ویژه برادران»، «آموزش روخوانی قرآن کریم ویژه کودک و نوجوان»، «تصحیح قرائت نماز ویژه کودک و نوجوان»، «مهربانترین پیام: شرح‌نامه امام رضا(ع) به عبدالعظیم حسنی(ع) ویژه نوجوانان»، «حلقه‌های تدبّر در قرآن»، «هنرهای قرآنی ویژه خواهران و برادران» و «کارگاه‌های قرآنی کودک» می‌شود. دارالقرآن‌الکریم، دارالتفسیر، رواق‌های امام خمینی(ره)، دارالحجه، حضرت معصومه(س)، حضرت زهرا(س) و نجمه خاتون(س) میزبان زائران نوروزی حضرت در این کارگاه‌ها هستند».