عتبه نیوز ـ آزیتا ذکاء؛ دکتر حسین سالاری ملقب به معتمدالحکماء که موفق به درمان همسر رکن‌الدین تولیت آستان قدس شده بود، با پیشنهاد وی به عنوان رئیس دارالشفای امام رضا(ع) انتخاب شد. وی به مدت سی و پنج سال به خدمت پر ارزشش در این مقام ادامه داده و از وی فرزندانی به یادگار ماندند که در بین آنها دکتر رضا، دکتر علی، و دکتر احمد سالاری همگی پزشک بوده و در جامعه پزشکی مشهد خدمات ارزنده‌ای را از خود بجا گذاشتند.

روحانی‌زاده
دکتر حسین سالاری فرزند آیت‌الله حاج ابوالقاسم یزدی است که سال ۱۲۳۴ شمسی در خانواده‌ای روحانی در تفت استان یزد دیده به جهان گشود. وی برای تحصیلات علوم دینی به حوزه علمیه یزد رفت و بعد از درگذشت پدرش به جای او به امامت جماعت پرداخت.
 
عشق به علم پزشکی
او پیوسته هوای دانش پزشکی را در سر داشت و از این‌رو، در  سن نوجوانی برای تحصیل به اصفهان و سپس به تهران رفت و پزشکی نوین را آموخت و ملقب به معتمدالحکمایی گشت.
 

 
۳۵ سال رئیس دارالشفای حضرت
وی پس از اخذ درجه دکترای پزشکی در تهران، به عنوان پزشک لشکر همراه عده‌ای از سربازان به مشهد آمد. پس از پایان دوره خدمت وظیفه، قصد مراجعت به یزد داشت، در این هنگام همسر محمدتقی میرزا رکن‌الدوله متولی وقت آستان قدس رضوی و والی خراسان به بیماری سختی دچار شد و از جانب والی از او دعوت به عمل آمد، پس از چند روز، بیمار درمان شد و متولی این مضجع شریف برای سپاسگزاری، یک عبا و قرآن به عنوان هدیه برای او فرستاد و از دکتر سالاری خواست تا در مشهد اقامت داشته و ریاست دارالشفای حضرت امام(ع) را بر عهده بگیرد. معتمدالحکماء از آن تاریخ به مدت ۳۵ سال به عنوان رئیس دارالشفای حضرت انجام وظیفه کرد.  
 
پنج فرزند با تحصیلات عالیه
دکتر حسین سالاری پنج فرزند پسر داشت که به ترتیب دکتر رضاخان، میرزا محمودخان، دکتر احمدخان، دکترعلی خان و سرهنگ مهدی خان هستند. سه نفر آنها شغل و پیشه او را در پیش گرفتند. معتمدالحکما اعتقاد داشت، تحت هر شرایطی، حتی اگر فرش زیر پایش را بفروشد، فرزندانش باید تحصیل کنند.
چون آن زمان، دانشکده متمرکزی در مشهد نبوده، همه پسرها را به مدرسه آلیانس فرانسه در تهران فرستاد تا زبان فرانسه بیاموزند و پس از آن در مدرسه دارالفنون تحصیلات‌شان را ادامه دادند. رضا، احمد و علی شغل پدر را انتخاب و به حوزه پزشکی وارد می‌شوند و تخصصشان را در فرانسه می‌گیرند، ولی در نهایت دوباره برای خدمت به مشهد باز می‌گردند.
 

 
فرزندانی با مشاغل افسری و استادی
میرزا محمودخان و سرهنگ مهدی، راه دیگری را پیش می‌گیرند. میرزا محمودخان، هم زمان با مسئولیت در اداره دارایی چناران، به عنوان فردی خیّر در همین شهر، به ساخت و تجهیز چند مدرسه و تدریس زبان فرانسه می‌پردازد و در مشهد، استخدام اداره فرهنگ شده و همچنین در دبیرستان و دانشکده پزشکی و معقول و منقول، دبیر و استاد فرانسه می‌شود.
سرهنگ مهدی نیز که آخرین فرزند معتمدالحکماء است، پس از تحصیل در دارالفنون، وارد دانشکده افسری در تهران شده و مصادف با اواخر جنگ جهانی دوم، چند  ماهی را هم در جنگ می‌گذراند. او یکی از فرماندهان لشکر مشهد بود.

کوی سالاری
عمارت سالاری متعلق  به حسین سالاری حوالی سال های  ۱۳۰۵ تا ۱۳۰۷ به سفارش فرزند بزرگش، دکتر رضا، در محل فعلی که بخشی از املاک موروثی پدرشان در کوچه پشت باغ نادری بود، در دو طبقه ساخته می شود؛ این محل به  دلیل سکونت همه فرزندانش در مجاورت خانه به  جزء دکتر علی که در خیابان جم سکونت داشت، به «کوی سالاری» معروف می شود.
این عمارت تنها بنای پابرجا از پنج بنای متعلق به سالاری ها در کوی‌سالاری است. طی سال های دور، در ورودی کوچه از سمت خیابان «بهجت» امروز، کتیبه سنگی سفیدرنگی در ابعاد ۲۰ در ۴۰، روی دیوار کاهگلی باغ نادری نصب بوده که نوشته «کوی سالاری» روی آن به چشم می‌خورد.
 

 
بیمارستان کوچک با ۵۰ سال خدمت
دکتر رضا تا سال ۱۳۳۰ در همین خانه سکونت داشت. از طبقه بالا به  عنوان مسکونی استفاده می‌کردند و طبقه همکف، مطبش بود. ساختار عمارت طوری بود که پس از ورود به خانه، دو اتاق سمت راست و دو اتاق سمت چپ داشت و با ایوانی به حیاط می‌رسید.
پس از فوت دکتر رضا سالاری، پسرش، دکتر ناصر سالاری، یکی از جراحان بیمارستان امام رضا(ع) تا ۱۰ سال بعد، مطب را اداره کردند. در واقع این مطب، شبیه بیمارستانی کوچک بود که حدود ۵۰ سال به مردم مشهد، خدمات درمانی رساند و دکتر معتمد و پسرانش آنجا رفت و آمد داشتند.
 
دفن پدر و چهار پسر در حرم
سرانجام معتمدالحکماء در سال ۱۳۲۱ شمسی دار فانی را وداع گفت و پیکرش در صحن آزادی به خاک سپرده شد. سال‌ها بعد پیکر چهار پسر او نیز در جوار امام رئوف آرام گرفت.
تاریخ مشهد روزهایی را فراموش نمی‌کند که همه مغازه‌داران بالاخیابان، از چهارراه شهدا تا حرم مطهر، برای شرکت در مراسم تشییع جنازه معتمدالحکماء و دکتر رضا و دکتر احمد سالاری، کرکره  مغازه هایشان را پایین کشیدند.