۲۸ فروردین ۱۴۰۲ - ۱۰:۰۴
پنج سوره جزء ۲۶ قرآن در یک نگاه

نگاه کلی به مطالب و ساختار سوره‌های قرآن کریم، می‌تواند نقش زیادی در تدبر و فهم یک‌پارچه مطالب سوره‌های قرآن کریم داشته باشد. ‌در این سلسله نوشتارهای رمضانی، سعی‌ می‌شود تا حد امکان به مطالب و جهت هدایتی سوره‌های هر جزء پرداخته شود تا در کنار قرائت متدبرانه روزانه، کمک‌کار فهم بهتر مطالب آیات و سوره‌ها و انس با قرآن گردد.

به گزارش عتبه نیوز جزء بیستم و ششم قرآن کریم، شامل پنج سوره احقاف، محمد، فتح، حجرات، ق است که در ادامه نگاهی به ساختار، جهت هدایتی و هدف کلی این پنج سوره خواهیم داشت:

هدف کلی سوره احقاف:

« عواقب بی‌توجهی مشرکان به هشدارهای قرآن »

گفتار اول: دلایل بی‌توجهی مشرکان به هشدارهای قرآن (۶-۱)
دلیل اول: غفلت از هدف آفرینش (۳-۱)
دلیل دوم: پندار وجود شریک برای خدا در آفرینش (۴)
دلیل سوم: پندار حمایت بت‌ها از مشرکان در آخرت (۶-۵)

گفتار دوم: بهانه‌های مشرکان برای مخالفت با هشدارهای قرآن (۱۴-۷)
بهانه اول: قرآن سحر است (۷)
بهانه دوم: قرآن ساخته پیامبر است (۱۰-۸)
بهانه سوم: قرآن از افسانه‌های پیشینیان است (۱۴-۱۱)

گفتار سوم: چند نمونه از برخورد با هشدارهای دلسوزانه (۳۲-۱۵) 
نمونه اول: پذیرش مؤدبانه هشدارهای والدین (۱۶-۱۵)
نمونه دوم: اهانت به والدین دلسوز نپذیرفتن هشدار آنها (۲۰-۱۷)
نمونه سوم: رفتار ناپسند قوم عاد با هشدارهای پیامبرشان (۲۲۸۶-۲۱)
نمونه چهارم: رفتار پسندیده گروهی از جن‌ها با هشدارهای پیامبر اسلام(۳۲-۲۹)

گفتار چهارم: حتمی بودن برپایی روز قیامت و کیفر کافران (۳۵-۳۳) 
مطلب اول: اثبات قدرت خدا در احیای مردگان و برپایی قیامت (۳۳)
مطلب دوم: اعتراف مشرکان به حقانیت قیامت هنگام مشاهده دوزخ (۳۴)
مطلب سوم: ای پیامبر! زمان عذاب کافران به‌زودی فرا می‌رسد در عذاب آنها شتاب نکن (۳۵)



هدف کلی سوره محمد:

« اهداف جهاد با دشمنان دین »

هدف اول: مقابله با اقدامات حق ستیزانه دشمنان اسلام (۶-۱)
مطلب اول: باطل بودن راه دشمنان اسلام و حقانیت مؤمنان (۳-۱)
مطلب دوم: ضرورت نبرد مؤمنان با دشمنان دین (۶-۴)

هدف دوم: بهره‌مند شدن مؤمنان از پاداش‌های الهی (۱۵-۷) 
پاداش اول: پیروزی مؤمنان و هلاکت دشمنان (۱۱-۷)
پاداش دوم: برخورداری مؤمنان از نعمت‌های جاودان بهشتی (۱۲)
پاداش سوم: حمایت خدا از مؤمنان در برابر دشمنانش (۱۴-۱۳)
پاداش چهارم: بهره‌مندی مؤمنان از نعمت‌های متنوع بهشتی (۱۵)

هدف سوم: افشای اقدامات و ماهیت منافقان (۳۲-۱۶) 
اقدام اول: اهانت منافقان به پیامبر و تعالیم ایشان (۱۹-۱۶)
اقدام دوم: کوتاهی در اجرای فرمان جهاد (۲۴-۲۰)
اقدام سوم: همکاری پنهانی با دشمنان (۲۸-۲۵)
نتیجه: روش های خدا برای افشای ماهیت منافقان (۳۲-۲۹)
خاتمه: تشویق مؤمنان به جهاد در راه خدا (۳۸-۳۳)
مطلب اول: عواقب سستی در جهاد (۳۵-۳۳)
مطلب دوم: حب دنیا، عامل سستی در جهاد (۳۸-۳۶)

هدف کلی سوره فتح:

« صلح حدیبیه،آزمونی برای مؤمنان»

گفتار اول: پیامدهای صلح حدیبیه (۷-۱)
پیامد اول: زمینه‌سازی پیروزی‌های بعدی پیامبر (۳-۱)
پیامد دوم: افزایش ایمان و اطمینان قلبی مؤمنان (۵-۴)
پیامد سوم: ناکام ماندن دشمنان اسلام (۷-۶)
 

گفتار دوم: وظایف مؤمنان در در برابر پیامبر پس از صلح حدیبیه (۱۰-۸)
وظیفه اول: حمایت از پیامبر و تکریم او (۹-۸)
وظیفه دوم: پایبندی به بیعت رضوان (۱۰)

گفتار سوم: نکوهش منافقانی که در سپاه اسلام حاضر نشدند (۱۷-۱۱) 
مطلب اول: بهانه‌ منافقان برای عدم حضور در جنگ (۱۱)
مطلب دوم: پاسخ به بهانه‌ها و پندارهای منافقان (۱۲-۱۱)
مطلب سوم: کیفر اخروی منافقان بی‌ایمان (۱۴-۱۳)
مطلب چهارم: محرومیت منافقان از غنایم جنگ خیبر (۱۵)
مطلب پنجم: شرکت در نبردهای آینده، راه توبه منافقان (۱۷-۱۶)

گفتار چهارم: پاداش مؤمنانی که پیامبر را در صلح حدیبیه یاری نمودند (۲۱-۱۸)
پاداش اول: پاداش معنوی شرکت کننده در بیعت رضوان (۱۸)
پاداش دوم: کسب غنیمت‌های فراوان پس از صلح حدیبیه (۲۱-۱۹)

گفتار پنجم: علت وقوع صلح حدیبیه (۲۸-۲۲)
مطلب اول: علت صلح، ضعف لشکر اسلام نبود (۲۴-۲۲)
مطلب دوم: علت صلح، حفظ جان مؤمنان مکه بود (۲۶-۲۵)
مطلب سوم: صلح حدیبیه، زمینه‌ساز تحقق رؤیای فتح مکه بود (۲۸-۲۷)

گفتار ششم: پاداش پیروان راستین پیامبر (۲۹)
مطلب اول: سیمای پیروان راستین پیامبر در تورات و انجیل (۲۹)
مطلب دوم: مغفرت و اجر بزرگ پاداش پیروان پیامبر (۲۹)

هدف کلی سوره حجرات:

«وظایف دینی و اجتماعی مؤمنان»

گفتار اول: وظایف مؤمنان در برابر پیامبر خدا (۸-۱)
وظیفه اول: سبقت نگرفتن از خدا و پیامبر در امور دینی (۱)
وظیفه دوم: رعایت ادب در سخن گفتن با پیامبر (۵-۲)
وظیفه سوم: پیروی از نظر پیامبر در امور حکومتی (۸-۶)

گفتار دوم: وظایف اجتماعی مؤمنان در برابر یکدیگر (۱۲-۹)
وظیفه اول: اصلاح میان مؤمنان (۱۰-۹)
وظیفه دوم: اجتناب از تمسخر یکدیگر وفاش کردن عیوب یکدیگر (۱۱)
وظیفه سوم: پرهیز از بدگمانی، تجسس و غیبت (۱۲)

گفتار سوم: وظایف مسلمانان در برابر دین خدا (۱۸-۱۳) 
وظیفه اول: رعایت تقوی به جای تفاحر نژادی (۱۳)
وظیفه دوم: ثبات در دین و جهاد در راه آن (۱۵-۱۴)
وظیفه سوم: منت گذاشتن بر پیامبر به خاطر اسلام آوردن (۱۸-۱۶)


هدف کلی سوره ق:

« پاسخ به شبهات منکرانِ رستاخیز و هشدار به آنها»
گفتار اول: شبهه در احیای دوباره ذرات پراکنده  بدن (۱۵-۱)
شبهه: تعجب کافران از سخنان پیامبر درباره حیات دوباره انسان (۳-۱)
پاسخ اول: علم خداوند به جایگاه اجزای بدن مردگان در زمین(۵-۴)
پاسخ دوم: قدرت خدا در آفرینش و تدبیر جهان (۸-۶)
پاسخ سوم: همانندی احیای مردگان با احیای زمین مرده (۱۴-۹)
پاسخ چهارم: قدرت خدا در آفرینش نخست انسان (۱۵)

گفتار دوم: شبهه در کیفیت ثبت و محاسبه افکار و اعمال انسان (۳۵-۱۶)
پاسخ اول: علم خداوند به همه حالات انسان (۱۶)

پاسخ دوم: ثبت دقیق اعمال توسط فرشتگان و گواهی آنان در روز قیامت (۳۵-۱۷)

گفتار سوم: هشدار به منکران معاد (۴۵-۳۶)
مطلب اول: ضرورت پند آموزی کافران از هلاکت امت های گذشته (۳۷-۳۶)     
مطلب دوم: قدرت خدا بر آفرینش دلیل بر بطلان عقاید منکران معاد (۳۸)
مطلب سوم: وظایف پیامبر در برابر منکران معاد (۴۵-۳۹)

برگرفته از کتاب مجموعه ساختارهای سوره‌های قرآن کریم، محمد خامه‌گر
 

کد خبر 707

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha