کتابخانه گوهرشاد؛ باقیات‌الصالحات طباطبائی‌نائینی

سیدسعید طباطبایی‌نائینی یکی از واقفان و بسترسازان فضای علم و اندیشه بود که در سال‌ ۱۳۳۲ شمسی کتابخانه «جامع گوهرشاد» را با وقف ۵ هزار نسخه خطی، چاپ سنگی و کتاب چاپی خود در جوار مضجع شریف ثامن‌الحجج(ع) بنیان نهاد.

به گزارش عتبه نیوز به نقل از رضوی،آزیتا ذکاء- این کتابخانه تخصصی که با نام اهل‌بیت(ع) فعالیت می‌کند، بزرگترین کتابخانه‌ای است که به طور تخصصی و شبانه‌روزی در زمینه معارف اهل‌بیت(ع) به ارائه خدمات ویژه آقایان می‌پردازد.

بیست‌وچهارم آبان‌ماه، روز کتاب و کتابخوانی فرصتی شد تا در معرفی یکی از مشاهیر مدفون در حرم مطهر رضوی به سراغ این واقف کتاب و کتابخانه در جوار امام هشتم(ع) برویم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

کتابخانه گوهرشاد؛ باقیات‌الصالحات طباطبائی‌نائینی

از نسل سادات حسنی نائین
سیدسعید طباطبایی‌نائینی فرزند سید نصرالله در سال ۱۲۵۵ در نائین به دنیا آمد و از سادات حسنی این دیار به شمار می‌رفت.
او کودکی خود را در خانواده‌ای فاضل پشت‌سر گذاشت و در نوجوانی به کسب علم در محضر علمای نائین نائل آمد و سنین جوانی به همراه برادرش میرزا جعفر به اصفهان رفت و بیشتر عمر خود را در شهر اصفهان گذراند و منشاء خیر و برکات در این دیار شد.

درک مشروطه و جنگ جهانی اول
طباطبائی‌نائینی به همراه برادرش به‌صف‌ مشروطه‏‌خواهان پیوست و جزو سردسته‏‌های این نهضت در اصفهان به‌شمار می‌رفت؛ تا جایی که در دوره استبداد صغیر توسط محمدعلی‌شاه و روس‏‌ها محکوم و مورد تعقیب قرار گرفت، امّا توانست خود را از گرفتار شدن در دست نیروی استبداد برهاند.
همچنین وی به همراه برادرش در جنگ جهانی اول هم فعال بود و در صف مجاهدان فعالیت‏‌هایی کرد.

تأسیس هشت مدرسه در اصفهان
طباطبائی‌نائینی ۳۲ سال بیشتر نداشت که حسب دلسوزی و دوراندیشی به تأسیس‌ هشت مدرسه در اصفهان طی سال‌های ۱۲۸۷ الی ۱۲۹۶ برآمد که این مدارس از این قرار هستند...
مدرسه نوریه: سال تأسیس ۱۲۸۷ شمسی با مدیریت حاج سیدسعید طباطبایی و همت شیخ ابراهیم دری نزدیک دروازه حسن آباد.
مدرسه ترقی: سال تأسیس ۱۲۸۸ شمسی در محل منزل معین الشریعه مقابل درب امامزاده احمد اصفهان.
مدرسه باقریه: در سال ۱۲۸۸ شمسی به مدیریت سیدهاشم عدنانی احیاء و جزء شعبات گلبهار گردید.
مدرسه گلبهار: سال تأسیس ۱۲۹۱ شمسی به مدیریت مرحوم ضیاءالدین جناب در محله گلبهار تاسیس شد.
مدرسه اناث گلبهار: در سال ۱۲۹۴ شمسی جهت تعلیم و تربیت دختران و به مدیریت بی‌بی‌خانم جناب تأسیس شد.
مدرسه بلدیه: در سال ۱۲۹۴ تحت نظارت میرزا حسن‌خان و سپس شعبه گلبهار در محله چهارسوق گردید.
مدرسه احمدیه: در سال ۱۲۹۶ در محله مسجد شاه با مدیریت حاج سیدسعید افتتاح و به نام شعبه گلبهار موسوم و به فعالیت خود ادامه داد.
مدرسه شهشهانی: در سال ۱۲۹۶ در نزدیکی محله شهشهان با مدیریت آمیرزا عباس نحوی جزء شعبات گلبهار گردید.
 
کتابخانه گوهرشاد؛ باقیات‌الصالحات طباطبائی‌نائینیمدرسه گلبهار در شش دهه اخیر

تأسیس چاپخانه در گلبهار
پس از ساخت مدرسه، برای سهولت دسترسی طالبان علم و دانش و همچنین کودکان و نوباوگان به وسایل و ادوات تعلیم و تربیت اقدام به راه‌اندازی چاپخانه گلبهار کرد و خود به تألیف کتاب‌های مهم درسی پرداخت و در چاپخانه‌ای که تأسیس کرده بود به چاپ می‌رساند و در مدرسه‌ای که تأسیس کرده بود تدریس می‌کرد.
بسیاری از کتاب‌های ارزشمند علمی در این چاپخانه به صورت سنگی چاپ شده است.

تأسیس اکابر مجانی
از دیگر اقدامات ارزشمند این خیّر مدرسه‌ساز می‌توان به تأسیس اکابر مجانی اشاره کرد که تحت حمایت شرکت علمیه گلبهار تأسیس گردیده است. گذشته از مراکز آموزشی وی، قرائت خانه‌ای نیز با همت طباطبائی نائینی در سال ۱۲۹۳ به صورت مجانی تأسیس شد.

هجرت به مشهد 
طباطبائی‌نائینی در سال ۱۳۰۸ شمسی زمانی که در سن ۵۳ سالگی بسر می‌برد دیار خود را برای همیشه به مقصد مشهدالرضا(ع) ترک کرد. روحیه خیررسانی او تنها به دیارش خلاصه نشد و در مشهد نیز اقدام به کتابخانه کرد.

تخریب کتابخانه گوهرشاد در پروژه زیرسطحی بست شیخ بهایی
پنج سال قبل رحلتش، در سال ۱۳۳۲  کتابخانه «جامع گوهرشاد» را با وقف ۵ هزار نسخه خطی، چاپ سنگی و کتاب چاپی خود در جوار بارگاه منور علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) بنیان نهاد و برای اداره کتابخانه، املاک و رقبانی را نیز وقف کرد.
چند سالی می‌شود که این کتابخانه در اجرای پروژه زیرسطحی بست شیخ بهایی تخریب شده و قرار است در طرح جدید، با امکانات عالی احداث و جایگزین کتابخانه قبلی شود.

کتابخانه گوهرشاد؛ باقیات‌الصالحات طباطبائی‌نائینی

مدفون در صحن قدس
سیدسعید طباطبایی‌نائینی پس از عمری تلاش در راه نشر معارف و ۲۹ سال زندگی در جوار امام هشتم(ع) در دی‌ماه سال ۱۳۳۷ شمسی درگذشت و پیکر وی در پایین کتابخانه‌اش به خاک سپرده شد. محل دفن او، اکنون در پشت ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد در ایوان شمالی صحن قدس واقع شده است.
کد خبر 7254

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha