۳۱ فروردین ۱۴۰۲ - ۱۰:۰۸
مرور یازده سوره جزء ٢٩ قرآن کریم

نگاه کلی به مطالب و ساختار سوره‌های قرآن کریم، می‌تواند نقش زیادی در تدبر و فهم یک‌پارچه مطالب سوره‌های قرآن کریم داشته باشد. ‌در این سلسله نوشتارهای رمضانی، سعی‌ می‌شود تا حد امکان به مطالب و جهت هدایتی سوره‌های هر جزء پرداخته شود تا در کنار قرائت متدبرانه روزانه، کمک‌کار فهم بهتر مطالب آیات و سوره‌ها و انس با قرآن گردد.

به گزارش عتبه نیوز جزء بیستم و نهم قرآن کریم، شامل ۱۱ سوره ملک، قلم، حاقه، معارج، نوح، جن، مزمل، مدثر، قیامت، انسان، مرسلات است که در ادامه نگاهی به ساختار، جهت هدایتی و هدف کلی این یازده سوره خواهیم داشت:

هدف کلی سوره ملک
« فرمانروایی و تدبیر خدا بر جهان وزندگی انسان»

گفتار اول: دلایل فرمانروایی خدا بر جهان هستی (۵-۱)
دلیل اول: وابستگی جهان به عنایت مستمر خدا (۱)
دلیل دوم: آفرینش حکیمانه مرگ و حیات انسان (۲)
دلیل سوم: آفرینش هماهنگ و هدفدار نظام کیهانی (۵-۳) 

گفتار دوم: تأثیر اعتقاد به ربوبیت خدا در سرنوشت انسان (۱۴-۶)
مطلب ۱. کیفر منکران ربوبیت خدا (۱۱-۶)
مطلب ۲. پاداش معتقدان به ربوبیت الهی (۱۲)
مطلب ۳. آگاهی خدا از عقاید انسان برای جزا دادن به او (۱۴-۱۳)

گفتار سوم: نشانه‌های تدبیر خدا در زندگی انسان (۳۰-۱۵)
نشانه اول: آماده کردن زمین برای بهره‌مندی انسان (۱۸-۱۵)
نشانه دوم: پرواز پرندگان در آسمان (۱۹)
نشانه سوم: یاری رسانی خدا به انسان‌ها (۲۲-۲۰)
نشانه چهارم: قدرت شنوایی، بینایی و تعقل در انسان (۲۳)
نشانه پنجم: محشور شدن انسان به سوی خدا (۲۷-۲۴)
نشانه ششم: رحمت خدا بر مؤمنان (۲۹-۲۸)
نشانه هفتم: جاری نمودن آب روی زمین (۳۰)



هدف کلی سوره قلم
« هشدار به کسانی که به پیامبر تهمت جنون می‌زنند»

گفتار اول: نادرستی تهمت جنون به پیامبر (۱۳-۱)
مطلب ۱. دلایل مجنون نبودن پیامبر
مطلب ۲. نهی پیامبر از سازش و مصالحه با مشرکان

گفتار دوم: ناکامی و خواری دشمنان پیامبر (۳۳-۱۴) 
مطلب ۱: ثروت و قدرت کافران مانع عذاب آنها نیست
مطلب ۲: ذلت دنیوی کافران مغرور، همانند باغداران بخیل
مطلب ۳: عذاب بزرگ کافران در آخرت

گفتار سوم: حتمی بودن عذاب دشمنان پیامبر (۵۰-۳۴) 
مطلب ۱: فقدان دلیل بر یکسان بودن مسلمانان و مجرمان در آخرت
مطلب ۲: تابلویی از ذلت کافران در روز قیامت
مطلب ۳: عذاب تدریجی کافران لجوج 
مطلب ۴: ضرورت صبر تا فرا رسیدن زمان غذاب کافران
خاتمه: تهمت جنون ناشی از درماندگی کافران در برابر قرآن است (۵۲-۵۱) 

هدف کلی سوره حاقه
« تأثیر اعتقاد به قیامت در سرنوشت انسان »

گفتار اول: تأثیر انکار قیامت در زندگی دنیوی انسان (۱۲-۱)
مطلب ۱. عظمت و حقانیت روز قیامت 
مطلب ۲. هلاکت منکران قیامت با عذاب‌های آسمانی
مطلب ۳. نجات مؤمنان و پیروان انبیا

گفتار دوم: تأثیر اعتقاد به قیامت در حیات اخروی انسان (۳۷-۱۳)
مطلب ۱. مراحل برپایی روز قیامت 
مطلب ۲. پاداش اخروی معتقدان به قیامت
مطلب ۳. عذاب اخروی منکران قیامت

گفتار سوم: حقانیت تعالیم قرآن درباره قیامت (۵۲-۳۸) 
مطلب ۱. قرآن سخن خداست، نه پیامبر 
مطلب ۲. سه ویژگی‌معارف قرآن که بیانگر حقانیت آن است


هدف کلی سوره معارج
« تنها راه وارد شدن به بهشت، بندگی خداست »

گفتار اول: جهنم جایگاه کافران (۱۸-۱)
مطلب ۱. حتمی بودن وقوع روز قیامت 
مطلب ۲. کافران هیچ گریزی از عذاب الهی ندارند
مطلب ۳. جهنم سوزان فرجام کافران

گفتار دوم: بهشت، جایگاه بندگان خدا (۳۵-۱۹)
مطلب ۱. گرایش غریزی انسان به حرص و زیاده‌خواهی
مطلب ۲. روش بندگان خدا در هواهای نفسانی
مطلب ۳. بهشت، پاداش بندگان خداست

گفتار سوم: ذلت و خواری فرجام منافقان (۴۴-۳۶) 
مطلب ۱. برخورد نادرست منافقان با هشدارهای پیامبر 
مطلب ۲. طمع خام منافقان برای ورود به بهشت
مطلب ۳. فرجام ذلت بار منافقان

هدف کلی سوره نوح
« تلاش خستگی ناپذیر نوح برای هدایت انسان ها»

گفتار اول: اقدامات حضرت نوح برای هدایت و نجات قومش (۲۰-۱)
اقدام اول: ابلاغ پیام توحیدی خود به مردم 
اقدام دوم: دعوت مستمر مردم به توحید
اقدام سوم: دعوت مردم به توبه از گناهان     
اقدام چهارم: استدلال بر ربوبیت خدا

گفتار دوم: هلاکت قوم حضرت نوح (۲۸-۲۱)
مطلب ۱. پیروی قوم نوح از رهبران فاسد
مطلب ۲. تقاضای نوح از خدا برای عذاب کافران فاسد
مطلب ۳. دعای نوح برای مومنان


هدف کلی سوره جن
« سعادت جن و انسان در گرو ایمان به خداست»

گفتار اول: رستگاری جن‌هایی مومن (۱۵-۱)
مطلب ۱. ایمان آوردن جن‌ها به پیامبر اسلام و اصلاح عقاید آنها 
مطلب ۲. توبه جن های مومن از عقاید انحرافی 
مطلب ۳. پاداش جن‌های مؤمن

گفتار دوم: دعوت مشرکان به توحید و پیروی از پیامبر اسلام (۲۸-۱۶) 
مطلب ۱. یادآوری فواید ایمان به خدا
مطلب۲. بهانه‌های مشرکان برای ایمان نیاوردن به پیامبر


هدف کلی سوره مزمل
« زمینه‌سازی موفقیت پیامبر در تبلیغ دین »

گفتار اول: وظایف پیامبر برای موفقیت در تبلیغ دین (۱۴-۱۰)
وظیفه اول: تهجد و شب‌زنده‌داری 
وظیفه دوم: انقطاع به سوی خدا 
وظیفه سوم: توکل به خدا در همه امور
وظیفه چهارم: تحمل سخنان و تهمت‌های مخالفان

گفتار دوم: هشدار به مشرکان برای پذیرش دعوت پیامبر (۱۹-۱۵)
هشدار اول: فرجام دنیوی مخالفت با رسول خدا 
هشدار دوم: عذاب اخروی مخالفت با رسول خدا

گفتار سوم: وظایف مؤمنان برای همراهی با پیامبر (۲۰)
وظیفه اول: اختصاص بخشی از شب به عبادت خدا
وظیفه دوم: انجام اعمال نیک واجب و مستحب

هدف کلی سوره مدثر
« هشدار به منکران و اهانت کنندگان به قرآن »

گفتار اول: آماده سازی پیامبر برای مقابله با منکران قرآن (۱۰-۱)
مطلب ۱: وظیفه پیامبر برای هشدار دادن به مردم
مطلب۲ : پنج وظیفه پیامبر برای کسب آمادگی برای تبلیغ دین

گفتار دوم: اهانت‌های مشرکان به قرآن (۴۸-۱۱)
اهانت اول: سحر و باطل خواندن قرآن 
اهانت دوم: استهزای سخن قرآن درباره نگهبانان دوزخ 

گفتار سوم: عوامل مخالفت کافران با معارف قرآن (۵۶-۴۹)
عامل اول: احساس تنفر از تعالیم فطری قرآن
عامل دوم: تکبر در برابر رسول خدا
عامل سوم: باور نداشتن سرای دیگر
عامل چهارم: عدم تمایل به بهره مندی از معارف قرآن 


هدف کلی سوره قیامت
«ریشه ها و عوامل انکار روز رستاخیز »

مقدمه: وجود نفس لوامه در انسان نشانه وجود قیامت است (۲-۱)
عامل اول: پندار عدم امکان بازسازی جسم انسان (۴-۳)
عامل دوم: تمایل به ارتکاب انواع گناهان (۱۳-۵)
عامل سوم: تلاش برای گریز از پذیرش مسئولیت اعمال (۱۹-۱۴)
عامل چهارم: دل بستن به دنیا و فراموشی آخرت (۳۵-۲۰)
عامل پنجم: توهّم ناتوانی خدا از زنده کردن مجدد انسان‌ها (۴۰-۳۶)

هدف کلی سوره انسان
« تشویق انسان‌ها به پیروی از دین خدا »

گفتار اول: هدایت فطری انسان به سوی دین خدا (۳-۱)
مطلب ۱. مجهز شدن انسان به ابزار تشخیص حق از هنگام تولد 
مطلب ۲. هدایت تکوینی و تشریعی انسان به سوی حق

گفتار دوم: پاداش پیروی از دین خدا (۲۲-۴)
مطلب ۱. عذاب اخروی کافران
مطلب۲. بهره‌مندی نیکان از چشمه‌های بهشتی بندگان خدا
مطلب ۳. صفات و رفتارهای بندگان خدا
مطلب ۴. نعمت‌های بهشتی بندگان خدا

گفتار سوم: ضرورت پیروی از دین خدا (۳۱-۲۳)
مطلب ۱. وظیفه پیامبر در پیروی نکردن از کافران
مطلب ۲. دنیاپرستی کافران، دلیل پیروی نکردن از آنان
مطلب ۳. کافران نمی‌توانند بر اراده خدا چیره شوند

هدف کلی سوره مرسلات
« کیفر سخت منکران دین خدا»

گفتار اول: کیفر منکران دین، وعده قطعی خداست (۱۵-۱)
مطلب ۱. وعده کیفر منکران دین از سوی خداست
مطلب ۲. روز قیامت، زمان کیفر منکران دین 

گفتار دوم: نشانه‌های فرمانروایی خدا و اراده او بر کیفر منکران (۲۸-۱۶)
نشانه اول: هلاکت مجرمان 
نشانه دوم: مراحل آفرینش انسان‌
نشانه سوم: آماده کردن زمین برای زندگی انسان

گفتار سوم: کیفیت مجازات منکران دین (۴۵-۲۹)
مطلب ۱. عذاب منکران با دود آتش دوزخ
مطلب ۲. اجازه نداشتن منکران برای عذرخواهی
مطلب ۳. ناتوانی کافران برای رهایی از عذاب
مطلب ۴. محرومیت منکران از نعمت‌های بهشتی

گفتار چهارم: دلایل عذاب شدن منکران دین (۵۰-۴۶)
دلیل ۱. ارتکاب انواع گناهان
دلیل ۲. خاضع نبودن در برابر فرمان خدا

برگرفته از کتاب مجموعه ساختارهای سوره‌های قرآن کریم، محمد خامه‌گر
 

کد خبر 738

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha