بازخوانی این جنایت در بیست و نهمین سالگرد آن میتواند یادآور سبوعیت عاملان آن باشد.
مظلومیت ضریح مطهر رضوی
بمب در قسمت بالاسر مبارک ضریح مطهر منفجر میشود و همه چیز را در هم میریزد و زائران را وحشتزده و سراسیمه میکند. بر اثر شدت انفجار که بر پایه نظر کارشناسان مربوط، مقدار آن معادل ۱۰ پوند ماده منفجره تی.ان.تی بوده است اعضایی از بدن جمعی از زائران همچون سر، دست، پا و انگشت جدا شده و به اطراف محل حتی پشتبام و سقف ضریح مطهر پراکنده میشود. نه تنها سطح حرم مطهر و روضه منوره رضوی آغشته میشود، بلکه قطعات خرد شده پوست و گوشت زائران به همراه خون، سطح دیوارهای حرم مطهر به خصوص قسمت بالاسر مبارک، آینهکاری زیر گنبد، ضریح مطهر و داخل آن را پوشانده و به خون آغشته میگرداند.
مردم سراسیمه به سمت راهروها و درهای خروجی هجوم میبرند و در همین حال و بر اثر شدت ازدحام، تعداد زیادی از زائران آسیب میبینند. خدام حرم که روز عاشورا همگی در حرم مولای خود امام رضا(ع) حضور دارند، برای کمک به مردم و نجات مجروحان به داخل حرم میشتابند و مردم را به بیرون حرم راهنمایی و مجروحان حادثه را به صحنهای آزادی و انقلاب منتقل میکنند.
نخستین اقدام؛ تلاش برای تطهیر حرم و بازگشایی روضه منوره
پرواضح است در چنین شرایطی و برای حفظ قداست حرم مطهر و رعایت مسائل شرعی، نخستین اقدام تطهیر و بازگشایی روضه منوره رضوی است. در ویژهنامه ضریح مظلوم آمده است:شرایط ویژه پس از انفجار موجب شد درهای صحنها و حرم مطهر بسته شود به نحوی که در ساعات اولیه صرفاً مسئولان و خدام آستان قدس رضوی امکان ورود داشتند. حرم مطهر و رواقهای اطراف و صحنها از مردم عادی خالی بود اما جمعیت انبوه در پشت درهای بسته بیتابانه بازگشایی حرم آقا امام هشتم(ع) را لحظهشماری میکردند ... . همزمان آیتالله واعظ طبسی، تولیت عظمای آستان قدس رضوی اعلام کرد حرم باید مجدد و در اسرع وقت دایر شود و به روی مردم آغوش گشاید. بنابراین با حضور قائم مقام تولیت عظما و دیگر مسئولان و خدام و کارگران آستانه مقدسه و به فاصله کمی پس از وقوع حادثه، کار آمادهسازی رواقهای حرم حضرت ثامنالائمه(ع) برای زیارت آرزومندان حضرتش آغاز شد.
طاقتفرساترین و سوزناکترین کار
طاقتفرساترین و سوزناکترین کار به جمعآوری و تطهیر حرم از قطعات ریز ریز شده گوشت و پوست و خون بدنهای
پاره پاره شده زائرانی مربوط میشد که باقیمانده بدنهایشان در ظهر عاشورای حسینی، سطح بیشتر رواقها همچون دارالحفاظ، دارالسیاده، دارالسرور، دارالذکر، دارالسلام، دارالشرف، دارالسعاده و نیز گنبد اللهوردی خان، گنبد حاتمخانی و... و بخش وسیعی از دیوارها را پوشانده بود. این کار سخت و جگرسوز و شستوشو و طهارت حرم مطهر در طول همان شب و با زحمت بسیار انجام گرفت و صبح روز بعد، حرم فرزند موسی بن جعفر(ع) آماده زیارت و طواف عاشقان دلسوخته و عزادار شد و در مراسمی رسمی توسط تولیت عظمای آستان قدس رضوی به روی مردم آغوش گشود و بدین سان «پناهگاه همیشگی مردم به سوی آنان بازگشت».بدنهای زخمی مجروحان و پیکر شهیدان با وسایل نقلیه شخصی و آمبولانسهایی که به دو صحن انقلاب و آزادی وارد شده بودند به بیمارستانهای مشهد منتقل شدند و آنچه از کینه منافقان باقی ماند، ۳۰۰ تن از مجروحان حادثه بودند که عدهای از آنان اعضایی از بدن خود به خصوص دست و پایشان را از دست داده بودند و ۲۷ شهید که تا ابد مظلومیتشان گریبانگیر دشمنان ولایت است.
اعلام سه روز عزای عمومی در استان خراسان
خراسان به عنوان استانی ولایتپذیر که مفتخر به وجود بارگاه منور رضوی در خود است و نام خود را هم از وجود همین بارگاه مقدس و ملکوتی گرفته است، عزادار این حادثه و فاجعه شد. در پی وقوع جنایت هولناک انفجار بمب در روضه منوره حرم مطهر رضوی در روز عاشورا، شخصیتهای حقیقی و حقوقی، نهادها و سازمانهای مختلف این جنایت هولناک را محکوم کردند.روزنامهها و نشریات مختلف از جمله روزنامههای قدس و خراسان در شمارههای خود و در روز ۱۱ محرم مطابق با ۳۱ خرداد ۱۳۷۳ متن پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای به مناسبت فاجعه بمبگذاری در حریم مطهر رضوی را چاپ کردند.
ورود نمایندگان ویژه رئیسجمهوری به مشهد
با بررسی گزارش روزنامه قدس آن دوران به این مطلب برمیخوریم: در پی جنایت منافقین در حرم مطهر حضرت رضا(ع) هیئت ویژهای از سوی وزیر کشور به منظور بررسی وضعیت مجروحان و مصدومان حادثه دیروز وارد مشهد شد. این هیئت که چند تن از مسئولان و کارشناسان وزارت کشور در آن حضور دارند در مدت اقامت خود در مشهد، ضمن بررسی وضعیت مجروحان، چگونگی انفجار و مسائل جنبی آن را بررسی خواهند کرد.
گزارش روزنامهها و نشریات آن دوران حاکی است، به منظور تسریع در اقدامهای مربوط به مداوای مجروحان جنایت منافقین و حادثه بمبگذاری در حرم مطهر حضرت رضا(ع)، مهندس میرزاده؛ معاون اجرایی رئیس جمهور و دکتر مرندی؛ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وارد مشهد شدند.
ماجرای یک تلفنکننده ناشناس
در گزارش مشروح این جنایت که در نسخه شماره ۱۸۷۴ روزنامه قدس مورخ یازدهم محرم مطابق با ۳۱ خرداد ۱۳۷۳ چاپ شده، آمده است:
«....شور و غوغا همه جا را گرفت، صدها چشم نگران به دنبال جگرگوشههای خود، جمعیت را میشکافتند، صدای آژیر آمبولانسهای آمادهباش بیمارستانها، فراخوان کادر درمانی و آمادگی مردم همیشه بیدار شهرمان مشهد برای کمک به مجروحان حادثه، صحنههایی بر جای مانده از این حادثه ناباورانه است...».
در ادامه این گزارش آمده است:
یک تلفنکننده ناشناس که خود را سخنگوی گروهک تروریستی منافقین معرفی میکرد، در تماس با دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی مشهد، مسئولیت انفجار در حرم مطهر حضرت رضا(ع) را به عهده گرفت.
این تلفنکننده که با لحن تند و ناسزاگویی ادعاهای خود را مطرح میکرد، گفته این انفجار به انتقام خون آنچه او شهدای
۳۰ خرداد سازمان مجاهدین (گروهک منافقین) اعلام میکرد، بوده است.
خسارت به روضه منوره حضرت ثامنالحجج(ع)
انفجار این بمب خسارتهای شدیدی به بخشهای مختلف روضه منوره حرم مطهر امام هشتم(ع) وارد کرده بود. گزارش روزنامه قدس (در آن روزها) حاکی است، بر اثر انفجار این بمب به بخشهایی از پایه نزدیک به ضریح مطهر و بخش داخلی گنبد حرم مطهر خسارت وارد آمده است.کارشناسان فنی آستان قدس رضوی سرگرم بررسیهای لازم برای بازسازی قسمتهای آسیبدیده هستند. بخش درونی گنبد منور حضرت رضا(ع) که آینهکاری است بر اثر انفجار آسیب دیده و به نظر میرسد بخشی از مجروحان داخل حرم علاوه بر انفجار بمب از ریزش قطعات آینههای تزئینی آسیب دیده باشند. به گفته منابع مطلع، در این انفجار به ضریح مطهر حضرت رضا(ع) آسیب عمدهای وارد نشده است.
روز چهارشنبه همه با هم در تشییع شهیدان حرم دوست
با ادامه بررسی گزارش روزنامه قدس از این حادثه هولناک و جنایتآمیز، به تاریخ تشییع پیکر مطهر شهیدان این فاجعه برمیخوریم، آنجا که این گونه آمده است:
مردم مؤمن و خداجوی شهر شهیدپرور مشهد، بار دیگر در صفوفی فشرده، دفتر مشایعت شهیدان خود را ورق خواهد زد... در روز چهارشنبه (مطابق با اول تیرماه ۷۳ و دوازدهم محرم) بار دیگر مشهد برای تشییع گروهی از پاکترین امت محمد رسولالله(ص) به پا خواهد خاست و بانگ اللهاکبر سر خواهد داد. همه با هم در بدرقه لالههای سرخ مکتب حسین(ع) و جانباختگان ظهر عاشورای کربلای ایران حاضر خواهیم شد.
تشییع شهدای عاشورای رضوی
روزنامه قدس در گزارشی در نسخه شماره ۱۸۷۶ خود مورخ دوم تیرماه سال ۱۳۷۳ مطابق با سیزدهم محرمالحرام مینویسد:بیسابقهترین تشییع تاریخ مشهدالرضا(ع) حاکی است، پیکر پاک ۲۴ شهید مظلوم فاجعه دردناک و جانسوز هتک حرمت حرم مطهر حضرت ثامنالائمه(ع) که به دست جنایتکار منافقان کوردل در روز عاشورا و در جوار مضجع منور رضوی به لقاءالله پیوستند، صبح دیروز باشکوه خاص و کمنظیری در مشهد مقدس تشییع شد.پیکر گلگونکفن این عزیزان از مقابل بنیاد شهید در مسیر بولوار و چهارراه شهید مدرس (چهار طبقه سابق)، خیابانهای شهید دیالمه و خسروی نو و میدان بیتالمقدس (فلکه آب سابق) به طرف بارگاه نورباران رضوی بر دوش دهها هزار تن از زائران و مجاوران آقا علی بن موسی الرضا(ع) تشییع شد.
خبرنگار: محمدحسین مروج کاشانی
نظر شما